سلسله مراتب ورود به منزل مسکونی

سلسله مراتب ورود به منزل مسکونی به طور خلاصه مراحلی است که باید در طراحی پلان و معماری داخلی خانه رعایت شود تا حریم خصوصی منزل حفظ شود.

• سلسله مراتب ورود به خانه ویلایی
• سلسله مراتب ورود آپارتمان

•  سلسله مراتب ورود به خانه ویلایی

در  معماری ایرانی توجه به سلسله مراتب ورود اهمیت فراوانی داشته. ممکن است در برخورد اول با مساله “سلسله مراتب ورود به منزل مسکونی” تصور ما از هدف آن، عقاید مذهبی به نظر برسد. اما این موضوعی فرا مذهبی است. همانطور که همه ما در بازدید از ابنیه تاریخی ایران، مشاهده کرده اییم، در بدو ورود به خانه، فضایی تحت عنوان “هشتی” تعریف شده که ویژگی های متعددی دارد. یکی از این ویژگی ها، حفظ حریم خصوصی خانه ایرانی است. بعد از عبور از درب ورود، برای ادامه مسیر به سمت حیاط، فرد بازدید کننده باید تغییر مسیر دهد. به این ترتیب بعد ازگذر از ورودی خانه، برای وارد شدن به حیاط، باید از هشتی عبور کرد. از سویی دیگر به علت تاریکی فضای داخل هشتی، قرنیه چشم ها، برای جذب نور بیشتر باز می شود. در نتیجه وقتی از هشتیِ خانه ایرانی، وارد حیاط می شویم، نور دید چشم را کاهش می دهد و چند ثانیه زمان نیاز است تا به حالت طبیعی خود بازگردد.

خانه های ایرانی از این جهت به سه بخش تقسیم می شوند:
– فضاهای باز یا عمومی (مانند حیاط و ایوان)
– فضاهای نیمه خصوصی
– فضاهای خصوصی

فضاهای باز در معماری ایرانی، معمولا عمومی هستند (به جز مواردی که حیاط اندرونی بوده اند). فضاهای بسته و نیمه بسته هم به گونه ای جانمایی می شدند که بخشی از خانه با نام اندرونی جدا می شد تا خصوصی ترین قسمت خانه شکل بگیرد.

• سلسله مراتب ورود آپارتمان

سلسله مراتب ورود به منزل مسکونی در آپارتمان تفاوت بسیاری با خانه های ویلایی دارد. موضوع اول، عدم وجود حیاط است. معمولا درب اصلی هر آپارتمان داخل راهرو قرار گرفته. ورودی هر خانه، وظیفه تفکیک فضای داخل و بیرون را به عهده دارد.
همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، فضاهای خانه از حیث سلسله مراتب ورود، به سه بخش تقسیم می شوند:

فضاهای عمومی در سلسله مراتب ورود به آپارتمان

با توجه به عدم وجود حیاط، آپارتمان در صورت داشتن تراس یا بالکن است که می تواند فضای عمومی داشته باشد. البته فضایی مانند تراس چون در مسیر ورد به خانه نیست هیچ ارتباطی با عنوان سلسله مراتب ورود ندارد. بنابراین می توان اینگونه عنوان کرد که فضاهای عمومی از سلسله مراتب ورود در آپارتمان (به شکل عام و نه مطرح کردن موارد خاص) حذف شده و آپارتمان ها صرفا شامل فضاهای خصوصی و نیمه خصوصی می شوند
درست است که آپارتمان های امروزی، فضای عمومی باز، مانند حیاط ندارند، اما در طراحی ورودی آپارتمان ها باید فضایی طراحی کرد که کارایی ” هشتی در خانه ایرانی” را داشته باشد.
معمولا در طراحی آپارتمان ها (مخصوصا آپارتمان های کوچک یا بسازبفروش و …) فضای ورودی بسیار کوچک در نظر گرفته می شود. این موضوع علاوه بر اینکه حس تنگی و خفقان در بدو ورد به منزل ایجاد  می شود معمولا باعث شده فرد بازدید کنند، بلافاصله بعد از باز شدن درب، به قسمت های خصوصی خانه اشراف پیدا کند.

فضاهای نیمه خصوصی در سلسله مراتب ورود به آپارتمان

فضاهای نیمه خصوصی در آپارتمان، قسمت هایی از خانه است که بازدیدکننده خانه، اجازه ورود و استفاده از آن بخش را دارد. فضاهایی مانند لابی ورودی آپارتمان، سرویس مهمان، آشپزخانه (البته بستگی به پلان، تعداد آشپزخانه و … دارد) نشیمن مهمان، TV wall مهمان، پذیرایی و … از قسمت های نیمه خصوصی آپارتمان به شمار می آیند.

فضاهای خصوصی در سلسله مراتب ورود به آپارتمان

فضاهای خصوصی بخشی از آپارتمان هستند که بازدید کننده( مهمان) اجازه ورود و استفاده از آن قسمت خانه را ندارد. فضاهایی مانند اتاق خواب، سرویس بهداشتی مستر، نشیمن خصوصی، آشپزخانه مطبخ، و … فضای خصوصی به شمار می آیند.

در نگارش این نوشتار، سعی شده آپارتمان هایی که در جامعه به شکا نرمال وجود دارند و عموم مردم از آنها استفاده می کنند از نظر سلسله مراتب ورود به منزل مسکونی بررسی شود. وگرنه با توجه به متراژ آپارتمان و طراحی آن، ممکن است فضاهای بسیاری در آپارتمان های مختلف، تحت عناوینی مانند استخر، سونا، جکوزی، اتاق مهمان، اتاق تلویزیون، سینما، اتاق بازی و… وجود داشته باشند که باتوجه به کاربری صاحبخانه، خصوصی یا نیمه خصوصی تعریف می شوند. ما، در شرکت معماری و دکوراسیون داخلی ظفر سعی بر این داریم تا در پروژه های معماری (که از طراحی پلان در مجموعه ما شکل می گیرند) سلسله مراتب ورود را رعایت کنیم. در پروژه های بازسازی و دکوراسیون داخلی هم، همیشه ایده هایی برای شکل گیری این موضوع به کارفرمایان خود ارائه می دهیم. پروژه دکوراسیون داخلی منزل 250 متری ، یکی از پروژه هاییت که در بازسازی آن، سلسله مراتب ورود به منزل مسکونی را به بهترین شکل اجرا نمودیم.

این نوشتار ادامه دارد …

پروژه های اجرا شده توسط گروه معماری و دکوراسیون داخلی ظفر که ” سلسله مراتب ورود به منزل مسکونی ” در آن ها رعایت شده است: